Trong hoạt động tố tụng, luật sư hình sự đóng vai trò hết sức quan trọng, góp phần tìm ra sự thật khách quan của vụ án; tránh oan, sai; công lý được thực thi đúng pháp luật, quyền con người được đảm bảo. Đặc biệt, luật sư hình sự còn đưa ra những biện pháp pháp lý để giảm án hoặc hủy bỏ cáo buộc đối với bị cáo.
Vai trò của luật sư hình sự trong các vụ án
Giúp bị can, bị cáo, người nhà của họ hiểu được các quy định pháp luật liên quan đến tội danh mà họ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, các quy trình giải quyết vụ án, thời gian và kết quả của việc giải quyết giải quyết vụ án hình sự.
Giúp bị can, bị cáo, người nhà bị can, bị cáo yên tâm, bình tĩnh suy xét, đánh giá tính chất, mức độ, hậu quả pháp lý của các hành vi vi phạm pháp luật mà cơ quan tiến hành tố tụng đã, đang và sẽ xử lý.
Giúp bị can, bị cáo đưa ra các định hướng, phương pháp khắc phục một phần hoặc toàn bộ hậu quả; hướng dẫn họ thu thập các tài liệu, chứng cứ nhằm minh oan, giảm nhẹ hình phạt cho họ hoặc tìm ra sự thật khách quan của vụ án.
Đại diện cho khách hàng gặp gỡ, kiến nghị, đấu tranh với các cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án để làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án, các tình tiết và diễn biến các hành vi phạm tội.
Trong trường hợp bị can, bị cáo bị tạm giam, tạm giữ, Luật sư có thể gặp trực tiếp bị can, bị cáo trong trại tạm giam, đồng thời tham gia hỏi cung cùng với điều tra viên, kiểm sát viên để tránh bức cung, nhục hình hoặc làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án.
Luật sư hình sự tham gia bào chữa trực tiếp cho bị can, bị cáo tại các phiên tòa sơ thẩm, phiên tòa phúc thẩm. Tại đây luật sư đưa ra luận cứ, tranh luận với viện kiểm sát nhằm giúp Tòa án ra bản án hình sự tâm phục, khẩu phục.
Xem thêm: Luật sư hình sự và quy trình tố tụng trong hệ thống tư pháp
Các biện pháp pháp lý để giảm án hoặc hủy bỏ cáo buộc
Những biện pháp pháp lý này bao gồm các hành động như kháng cáo, xin giảm nhẹ hình phạt, xin ân xá.
Kháng cáo
Kháng cáo là một trong những cơ sở pháp lý làm phát sinh thủ tục xét xử phúc thẩm vụ án dân sự, hình sự hoặc hành chính, nhưng trước hết kháng cáo là quyền tố tụng quan trọng, được pháp luật tố tụng ghi nhận và bảo đảm thực hiện để những chủ thể có quyền kháng cáo được thể hiện sự không đồng tình của mình đối với phán quyết của Tòa án trong bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật.
Việc kháng cáo được thực hiện với mong muốn của người có quyền kháng cáo là được giảm mức án và hình phạt. Tuy nhiên không có gì có thể đảm bảo kết quả xét xử của phiên tòa phúc thẩm có được giảm án hay không, vì việc giải quyết kết quả vụ án vẫn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố sau quá trình điều tra, tìm hiểu chứng cứ. Có một số vụ án, kháng cáo đã được giảm mức án, tuy nhiên đa số vụ án kháng cáo vẫn giữ y án. Vì vậy, việc kháng cáo có được giảm án hay không tuỳ thuộc vào sự thật của vụ án và chứng cứ xác đáng được cung cấp.
Xin giảm nhẹ hình phạt
Đơn xin giảm nhẹ hình phạt là văn bản được sử dụng để xin giảm nhẹ hình phạt tù cho bị cáo khi có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự bao gồm:
- Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;
- Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;
- Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;
- Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;
- Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;
- Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;
- Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;
- Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;
- Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;
- Phạm tội do lạc hậu;
- Người phạm tội là phụ nữ có thai;
- Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;
- Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;
- Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;
- Người phạm tội tự thú;
- Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;
- Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;
- Người phạm tội đã lập công chuộc tội;
- Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;
- Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ.
Xin ân xá
Ân xá là đặc ân của nhà nước trong việc miễn giảm trách nhiệm hình sự hoặc hình phạt đối với người phạm tội, thể hiện chính sách nhân đạo của Nhà nước ta đối với những người phạm tội, mở ra cho những người phạm tội khả năng ăn năn hối cải, cải tạo, giáo dục trở thành người có ích cho xã hội và nhanh chóng tái hoà nhập cộng đồng. Ân xá được thực hiện với hai hình thức là đại xá và đặc xá.
- Đại xá: Là sự khoan hồng của Nhà nước nhằm tha tội hoàn toàn cho một số loại tội phạm nhất định với hàng loạt người phạm tội nhân sự kiện quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước.
Bản chất của Đại xá là Tha, miễn hình phạt hoặc giảm nhẹ hình phạt cho một số loại tội phạm hoặc một loạt người phạm tội đã hoăc chưa bị truy tố, xét xử, thi hành án. Đại xá thường được thực hiện vào những dịp quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước đối với người phạm tội trong bất kỳ giai đoạn nào, từ truy tố, xét xử đến thi hành án. - Đặc xá: Là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.
Bản chất của đặc xá là Miễn toàn bộ hoặc một phần hình phạt hoặc giảm nhẹ hình phạt, kể cả miễn trách nhiệm hình sự hoặc xóa án đối với một hoặc một số người nhất định hoặc một số đông người đang chấp hành hình phạt, trong trường hợp họ lập được công lớn hoặc đã quá già yếu hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, thường được áp dụng Nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước và Trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước đối với người phạm tội đang trong giai đoạn thi hành án phạt tù (tù có thời hạn, tù chung thân).
Xem thêm:
