Trong cuộc sống hôn nhân, không phải lúc nào mọi chuyện cũng diễn ra suôn sẻ. Đôi khi, việc duy trì mối quan hệ trở nên khó khăn đến mức ly hôn là lựa chọn cuối cùng. Trong những tình huống này, đơn phương ly hôn trở thành con đường mà một bên mong muốn theo đuổi khi không còn khả năng hoặc ý muốn từ phía đối tác. Việc này đặt ra câu hỏi về điều kiện, chi phí và thời gian cần thiết để quá trình ly hôn diễn ra một cách suôn sẻ. Trong bài viết này, các luật sư giỏi Hà Nội sẽ tư vấn các yếu tố quan trọng cần xem xét khi quyết định đơn phương ly hôn, đồng thời cung cấp cái nhìn sâu sắc về quy trình pháp lý, chi phí liên quan và thời gian dự kiến để hoàn tất quá trình này.
Đơn phương ly hôn là gì?
Đơn phương ly hôn là một thuật ngữ pháp lý dùng để chỉ trường hợp một trong hai vợ chồng muốn chấm dứt mối quan hệ hôn nhân khi mà bên kia không đồng ý hoặc không thể đạt được sự thỏa thuận chung về việc ly hôn. Điều này có nghĩa là, khi một bên trong cuộc hôn nhân quyết định ly hôn nhưng không nhận được sự đồng thuận từ bên kia, họ có thể yêu cầu tòa án can thiệp để giải quyết việc ly hôn mà không cần sự đồng ý của đối phương.
Trong pháp luật hôn nhân và gia đình của Việt Nam, đơn phương ly hôn được quy định cụ thể, là một quyền được bảo vệ và công nhận. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi người yêu cầu ly hôn phải cung cấp đủ bằng chứng và lý do hợp lệ theo quy định của pháp luật để chứng minh rằng việc tiếp tục cuộc hôn nhân là không thể khả thi, như có sự vi phạm nghiêm trọng đến quyền và nghĩa vụ của vợ chồng, bạo lực gia đình, hay sự chênh lệch không thể hòa giải về lối sống, quan điểm…
Trường hợp nào có thể đơn phương ly hôn?
Đơn phương ly hôn được quy định cụ thể trong Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 của Việt Nam, đặc biệt tại Khoản 2 và 3 của Điều 56. Điều này bao gồm các trường hợp như vi phạm quyền và nghĩa vụ vợ chồng, trường hợp vợ hoặc chồng bị tuyên bố mất tích, hoặc khi một bên do bị bệnh tâm thần không thể nhận thức và làm chủ hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình. Cụ thể theo luật sư giỏi Hà Nội tư vấn điều kiện để có thể đơn phương ly hôn:
- Bạo lực gia đình và vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ vợ chồng: Khi hôn nhân trở nên trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, và mục đích của hôn nhân không đạt được do bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng các nghĩa vụ vợ chồng.
- Trường hợp bất khả kháng: Bao gồm việc vợ hoặc chồng bị tuyên bố mất tích, các trường hợp bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác không thể nhận thức và làm chủ được hành vi của mình.
- Trường hợp đặc biệt: Cha, mẹ hoặc người thân thích có quyền yêu cầu ly hôn nếu một bên vợ hoặc chồng là nạn nhân của bạo lực gia đình
Luật sư Hà Nội còn tư vấn thêm: Vợ đang có thai, vợ vừa mới sinh con, vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi không được phép đơn phương ly hôn.
Chi phí của đơn phương ly hôn
Về vấn đề chi phí đơn phương ly hôn tại Việt Nam theo các luật sư giỏi Hà Nội cho biết hiện nay chi phí này bao gồm án phí và có thể thay đổi tùy theo giá trị tài sản tranh chấp. Thông thường nếu vụ án ly hôn không có tài sản tranh chấp thì án phí dân sự sơ thẩm vào khoảng: 300.000 đồng. Cụ thể, chi phí ly hôn đơn phương được tính dựa trên giá trị tài sản như sau:
- Đối với tài sản từ 400.000.000 đồng đến 800.000.000 đồng, phí là 20.000.000 đồng cộng với 4% giá trị tài sản vượt quá 400.000.000 đồng.
- Tài sản từ 800.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng, phí là 36.000.000 đồng cộng với 3% giá trị tài sản vượt quá 800.000.000 đồng.
- Tài sản từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng, phí là 72.000.000 đồng cộng với 2% giá trị tài sản vượt quá 2.000.000.000 đồng.
- Đối với tài sản trên 4.000.000.000 đồng, phí là 112.000.000 đồng cộng với 0.1% giá trị tài sản vượt quá 4.000.000.000 đồng.
Ai sẽ là người chịu tiền án phí ly hôn?
Ai phải chịu tiền án phí ly hôn? Theo quy định, người nộp đơn (nguyên đơn) sẽ phải chịu án phí sơ thẩm khi nộp đơn ly hôn đơn phương, không phụ thuộc vào việc Tòa án chấp nhận hay không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn. Trong trường hợp thuận tình ly hôn, mỗi bên sẽ chịu một nửa án phí sơ thẩm.
Về tiền tạm ứng án phí ly hôn, người nộp đơn ly hôn đơn phương là người có nghĩa vụ đóng tiền tạm ứng án phí. Cụ thể, nguyên đơn, bị đơn có yêu cầu phản tố và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập trong vụ án phải nộp tiền tạm ứng án phí sơ thẩm. Đối với yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn, thì vợ và chồng có thể thỏa thuận về việc nộp tiền tạm ứng lệ phí.
Những giấy tờ cần có khi đơn phương ly hôn
Khi thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương tại Việt Nam, công dân cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và cụ thể. Dưới đây là các giấy tờ quan trọng cần có:
- Đơn ly hôn: Đây là mẫu đơn quy chuẩn, có thể viết tay, đánh máy hoặc mua tại Tòa án.
- Giấy đăng ký kết hôn (bản chính): Chứng từ này chứng minh mối quan hệ hôn nhân chính thức giữa hai người.
- Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/hộ chiếu còn hạn của vợ và chồng: Cần bản sao có chứng thực của giấy tờ tùy thân này để xác minh danh tính.
- Giấy khai sinh của tất cả những con chung (nếu có): Bản sao có chứng thực, chứng minh quyền nuôi dưỡng và các quyền liên quan đến con cái.
- Giấy chứng minh quyền sở hữu tài sản chung (nếu có): Bản sao có chứng thực của các giấy tờ liên quan đến tài sản chung, như sổ đỏ, giấy tờ xe cộ, v.v.
- Các giấy tờ, tài liệu khác chứng minh yêu cầu ly hôn đơn phương là có căn cứ: Bao gồm chứng cứ về hành vi bạo lực gia đình, ngoại tình, vi phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích của vợ, chồng, v.v.
Nếu thiếu một số giấy tờ cụ thể như giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy tờ tùy thân, công dân có thể yêu cầu cấp bản sao từ cơ quan có thẩm quyền hoặc sử dụng các giấy tờ tùy thân khác có ảnh để thay thế.
Đặc biệt, theo Điều 56 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, trong trường hợp đặc biệt như người bị tuyên bố mất tích hoặc người bị bệnh tâm thần, Tòa án sẽ giải quyết ly hôn dựa trên các căn cứ về việc chồng hoặc vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
Trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, công dân nên đảm bảo mỗi tài liệu được chuẩn bị cẩn thận và đầy đủ. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với các luật sư Hà Nội chuyên nghiệp của hãng luật Ladefense để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.
Thời gian giải quyết thủ tục đơn phương ly hôn
Trong việc giải quyết thủ tục ly hôn đơn phương theo luật định, quy trình và thời gian cần thiết để hoàn tất thủ tục này được quy định cụ thể và có thể phụ thuộc vào mức độ phức tạp của từng trường hợp.
-
Quy trình giải quyết thủ tục đơn phương ly hôn
Bước 1: Nộp đơn tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của bên bị đơn hoặc theo thỏa thuận của vợ chồng.
Bước 2: Tòa án xem xét đơn trong 3 ngày làm việc và thẩm phán đưa ra quyết định về việc thụ lý vụ án trong 5 ngày làm việc sau khi xem xét.
Bước 3: Tiến hành hòa giải, nếu không thành công thì sẽ đưa vụ án ra xét xử.
Bước 4: Mở phiên tòa sơ thẩm và sau đó ra bản án.
Bước 5: Trong trường hợp có kháng cáo, quá trình xét xử tại cấp phúc thẩm diễn ra trong 3 đến 5 tháng.
-
Thời gian dự kiến
Đối với cấp sơ thẩm, thời gian giải quyết ly hôn đơn phương là từ 4 đến 6 tháng, nếu có tranh chấp phức tạp thì thời gian có thể kéo dài hơn.
Trong trường hợp phải xét xử tại cấp phúc thẩm do có kháng cáo hoặc kháng nghị, thời gian giải quyết có thể là 3 đến 5 tháng.
Trên đây là những thông tin cơ bản về luật hôn nhân và gia đình, ly hôn đơn phương. Mọi thắc mắc, cũng như nhu cầu tư vấn về pháp lý, điều lệ, luật pháp… Quý khách hàng, quý doanh nghiệp có thể liên hệ tới văn phòng luật sư Hà Nội, công ty luật sư Hà Nội, hãng luật Ladefense Hà Nội để được tư vấn chính xác, và đầy đủ hơn.
