Trong bối cảnh toàn cầu hóa kinh tế, tranh chấp thương mại quốc tế ngày càng trở thành vấn đề phổ biến đối với các doanh nghiệp. Các tranh chấp này không chỉ phức tạp về mặt pháp lý mà còn tiềm ẩn những rủi ro về tài chính, danh tiếng và khả năng tiếp tục hợp tác giữa các bên. Bài viết dưới đây là những điều cần lưu ý khi xảy ra tranh chấp thương mại quốc tế.
Khái niệm và đặc điểm của giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế
Tranh chấp thương mại quốc tế là những mâu thuẫn, phát sinh khi một trong các bên vi phạm, không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng thương mại quốc tế.
Giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế là việc các bên tranh chấp thông qua hình thức, thủ tục thích hợp tiến hành các giải pháp nhằm loại bỏ những mâu thuẫn, xung đột, bất đồng về lợi ích kinh tế nhằm làm rõ quyền, nghĩa vụ của các bên, giúp các bên bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình.
Đặc điểm của giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế:
- Các bên tranh chấp có quyền tự do lựa chọn phương thức giải quyết và lựa chọn cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
- Có thể áp dụng các nguồn luật khác nhau để giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế. Luật điều chỉnh sẽ do các bên thỏa thuận.
- Giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế phải đáp ứng các tiêu chí như: nhanh chóng, thuận lợi, không làm hạn chế, cản trở các hoạt động kinh doanh thương mại; giữ bí mật kinh doanh; khôi phục lại quan hệ hợp tác giữa các bên.
Những điều cần lưu ý trong tranh chấp thương mại quốc tế
Lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế
Các bên cần xác định phương thức giải quyết phù hợp, bao gồm:
- Thương lượng: Là bước đầu tiên, thường được ưu tiên vì tính đơn giản, tiết kiệm thời gian và bảo vệ quan hệ hợp tác.
- Hòa giải: Phù hợp khi các bên cần sự hỗ trợ từ một bên trung gian độc lập để đạt được thỏa thuận.
- Trọng tài thương mại: Được ưu tiên trong tranh chấp quốc tế nhờ tính linh hoạt, bảo mật và khả năng công nhận phán quyết quốc tế.
- Tòa án: Đảm bảo sự minh bạch, tuân thủ pháp luật nhưng thường phức tạp hơn và kém bảo mật hơn trọng tài.
Thời hiệu khởi kiện
Theo quy định, thời hiệu khởi kiện tranh chấp thương mại thường là 2 năm kể từ khi quyền lợi bị xâm phạm. Các bên cần lưu ý để đảm bảo không bị mất quyền khởi kiện hoặc bị bác đơn vì quá thời hạn.
Cơ quan và quốc gia có thẩm quyền giải quyết
Các bên cần thỏa thuận ngay từ đầu về cơ quan hoặc quốc gia giải quyết tranh chấp, nhằm tránh những rủi ro phát sinh do xung đột pháp luật và khác biệt hệ thống pháp lý. Thỏa thuận này thường được đưa vào hợp đồng thương mại.
Pháp luật nội dung và pháp luật tố tụng áp dụng
Pháp luật nội dung: Quy định về quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng, bao gồm luật quốc gia, điều ước quốc tế hoặc tập quán thương mại.
Pháp luật tố tụng: Quy định cách thức, trình tự giải quyết tranh chấp tại cơ quan tài phán. Hai khía cạnh này cần được phân biệt rõ ràng để đảm bảo việc giải quyết hiệu quả.
Ngôn ngữ
Ngôn ngữ hợp đồng và tranh chấp cần được thống nhất rõ ràng để tránh hiểu nhầm, đặc biệt trong bối cảnh các bên đến từ các quốc gia có hệ thống ngôn ngữ và pháp luật khác nhau.
Bảo đảm hiệu lực thi hành
Các bên cần cân nhắc khả năng thi hành phán quyết trọng tài hoặc bản án tại các quốc gia khác nhau. Một số quốc gia có thể từ chối công nhận hoặc thi hành phán quyết nếu không phù hợp với luật quốc gia hoặc điều ước quốc tế mà quốc gia đó tham gia.
Những lưu ý trên sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ quyền lợi các bên khi xảy ra tranh chấp thương mại quốc tế.
Xem thêm:
