Tranh chấp về thừa kế là nội dung tranh chấp tương đối phổ biến trong tranh chấp dân sự, đặc biệt là các tranh chấp liên quan đến tài sản thừa kế, vì nó có liên quan trực tiếp đến lợi ích giữa những người có quyền thừa kế. Các tranh chấp này thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án, dưới đây là một số kiến thức pháp lý liên quan đến vai trò của Tòa án trong việc giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế.
Vai trò của tòa án trong việc giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế
Bảo đảm quyền lợi hợp pháp của các bên
Tòa án giữ vai trò bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tất cả các bên tham gia tranh chấp. Dựa trên các quy định pháp luật hiện hành, Tòa án xem xét tài liệu, chứng cứ và lắng nghe các lập luận từ các bên để đạt được một phán quyết công bằng.
Phán quyết đầy đủ căn cứ pháp lý
Trong quá trình giải quyết tranh chấp, Tòa án phải dựa trên quy định pháp luật và các nguyên tắc pháp lý để đưa ra phán quyết. Việc đảm bảo quy trình tố tụng minh bạch, công khai là yếu tố then chốt nhằm ngăn chặn những bất công.
Giải quyết tranh chấp phức tạp
Những tranh chấp tài sản thừa kế phức tạp, bao gồm tranh chấp về có di chúc hoặc không có di chúc, đòi hỏi sự tham gia của Tòa án để đưa ra quyết định dựa trên việc phân tích thực tế, có xem xét tới các yếu tố văn hoá, tâm lý và gia đình.
Hồ sơ khởi kiện giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế
Hồ sơ khởi kiện tranh chấp thừa kế gồm:
1. Đơn khởi kiện;
2. Di chúc (nếu có);
3. Giấy tờ pháp lý cá nhân của người khởi kiện và người bị kiện (CMND/CCCD/hộ chiếu, xác nhận thông tin cư trú…);
4. Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;
5. Các giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người khởi kiện (giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh…);
6. Các tài liệu, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu của người để lại sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản;
7. Các giấy tờ liên quan khác (nếu có) như:
- Biên bản giải quyết trong họ tộc;
- Biên bản giải quyết tại UBND xã/phường;
- Văn bản từ chối nhận di sản…
Quy trình giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế tại Tòa án
Trình tự các bước giải quyết tranh chấp thừa kế tại Tòa án gồm các bước sau đây:
Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện tại TAND có thẩm quyền.
Người nộp nộp hồ sơ khởi kiện có thể chọn một trong các hình thức theo quy định, cụ thể bao gồm:
- Nộp trực tiếp hoặc gửi bưu điện đến TAND có thẩm quyền;
- Nộp online qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).
Bước 2: Tòa án gửi thông báo nộp tiền tạm ứng án phí tranh chấp tài sản cho người khởi kiện.
Sau khi tiếp nhận bộ hồ sơ hợp lệ, Tòa án ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí và gửi cho người khởi kiện.
Bước 3: Nhận thông báo đóng tạm ứng án phí và nộp tạm ứng án phí tranh chấp thừa kế tài sản.
Trong vòng 15 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo, đương sự phải hoàn thành nộp tiền tạm ứng án phí tranh chấp tài sản thừa kế. Sau đó, đương sự nộp lại cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí để Tòa án tiến hành các thủ tục tố tụng khác theo quy định.
Bước 4: Tòa án thụ lý và giải quyết theo thủ tục tố tụng.
Sau khi nhận được biên lai thu tiền tạm ứng án phí, Tòa án ra thông báo thụ lý, sau đó giải quyết vụ án theo đúng trình tự thủ tục tố tụng pháp luật quy định.
Xem thêm:
