Việc kê khai và nộp thuế đúng hạn là nghĩa vụ quan trọng của hộ kinh doanh cá thể. Tuy nhiên, nhiều trường hợp do thiếu hiểu biết hoặc sơ suất, hộ kinh doanh có thể chậm kê khai hoặc phải nộp bổ sung thuế. Vậy, nếu hộ kinh doanh tự nguyện kê khai bổ sung sau thời hạn quy định, liệu có được miễn trừ tội trốn thuế không?
Quy Định Về Thời Hạn Kê Khai và Nộp Thuế Của Hộ Kinh Doanh
Thời Hạn Kê Khai Thuế Hộ Kinh Doanh
Theo Luật Quản lý thuế 2019 và Nghị định 126/2020/NĐ-CP, hộ kinh doanh cá thể phải thực hiện kê khai thuế theo các mốc thời gian sau:
– Thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN):
+ Kê khai theo quý (nếu doanh thu trên 100 triệu đồng/năm).
+ Hạn nộp tờ khai: Ngày 30 của tháng đầu tiên quý sau.
Ví dụ: Quý I (tháng 1-3) phải nộp tờ khai trước 30/4.
– Trường hợp hộ kinh doanh nộp thuế khoán:
+ Cơ quan thuế sẽ thông báo mức thuế phải nộp.
+ Thời hạn nộp thuế: Theo thông báo, thường trước ngày 30/1 hàng năm.
Thời Hạn Nộp Thuế Bổ Sung
Nếu phát hiện sai sót trong kê khai, hộ kinh doanh phải tự điều chỉnh và nộp bổ sung. Thời hạn nộp bổ sung phụ thuộc vào thời điểm phát hiện sai phạm:
+ Trước khi cơ quan thuế kiểm tra: Có thể tự nguyện kê khai bổ sung và nộp tiền thuế thiếu.
+ Sau khi bị thanh tra, kiểm tra: Phải nộp đủ số thuế thiếu cùng tiền phạt (nếu có).
Phân biệt trốn thuế và chậm nộp thuế
Trốn thuế là gì?
Theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), trốn thuế là hành vi cố ý không kê khai, gian lận trong kê khai, sử dụng hóa đơn giả để giảm số thuế phải nộp.
Dấu hiệu nhận biết trốn thuế:
+ Không đăng ký thuế dù có doanh thu.
+ Sử dụng hóa đơn khống, hóa đơn không hợp pháp.
+ Ghi giảm doanh thu, tăng chi phí để giảm thuế.
Chậm Nộp Thuế Có Phải Trốn Thuế Không?
Chậm nộp thuế không phải là trốn thuế nếu:
+ Do thiếu hiểu biết hoặc nhầm lẫn.
+ Tự nguyện kê khai bổ sung trước khi bị kiểm tra.
+ Không có dấu hiệu gian lận.
Tuy nhiên, nếu cố tình trì hoãn nộp thuế để trốn tránh nghĩa vụ, có thể bị xử lý hình sự.
Tự Nguyện Kê Khai Bổ Sung Có Được Miễn Trừ Tội Trốn Thuế Không?
Quy Định Miễn Trách Nhiệm Hình Sự
Theo Khoản 3 Điều 200 Bộ luật Hình sự, người nộp thuế tự nguyện khai báo, nộp đủ số thuế thiếu và tiền phạt trước khi cơ quan thuế phát hiện có thể được miễn trách nhiệm hình sự.
Điều kiện để được miễn trừ:
+ Tự nguyện kê khai bổ sung trước khi bị thanh tra.
+ Nộp đủ số thuế thiếu + tiền phạt chậm nộp.
+ Không có hành vi hủy chứng từ, gian lận.
Trường Hợp Không Được Miễn Trừ
+ Đã bị cơ quan thuế phát hiện trước khi tự khai báo.
+ Sử dụng hóa đơn giả, chứng từ khống.
+ Cố tình trốn thuế với quy mô lớn (trên 300 triệu đồng).
Quy Trình Tự Nguyện Kê Khai Bổ Sung
Bước 1: Xác định sai sót
+ Kiểm tra toàn bộ hồ sơ khai thuế đã nộp.
+ Xác định rõ nội dung sai: doanh thu, chi phí, thuế suất áp dụng,…
Bước 2: Lập hồ sơ khai bổ sung
+ Thực hiện theo mẫu tờ khai bổ sung.
+ Nêu rõ nội dung điều chỉnh, số thuế bổ sung hoặc số thuế được giảm.
Bước 3: Nộp hồ sơ và tiền thuế bổ sung
+ Gửi hồ sơ khai bổ sung đến cơ quan thuế.
+ Nộp số tiền thuế còn thiếu (nếu có) kèm tiền chậm nộp (0,03%/ngày).
Bước 4: Theo dõi xử lý
+ Cơ quan thuế tiếp nhận và xác nhận hồ sơ khai bổ sung hợp lệ.
+ Giữ đầy đủ biên lai nộp tiền để làm bằng chứng pháp lý.
Mức Phạt Nếu Không Tự Nguyện Kê Khai Bổ Sung
Phạt Hành Chính
Theo Điều 13 Thông tư 166/2013/TT-BTC, mức phạt khi chậm nộp, khai sai như sau:
+ Phạt 1-2 triệu đồng nếu chậm nộp tờ khai ≤ 30 ngày.
+ Phạt 2-5 triệu đồng nếu chậm nộp tờ khai > 30 ngày.
+ Phạt 20% số thuế thiếu nếu khai sai dẫn đến thiếu thuế.
Truy Cứu Trách Nhiệm Hình Sự
Nếu số thuế trốn ≥ 100 triệu đồng, có thể bị:
+ Phạt tiền 1-5 tỷ đồng.
+ Cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
+ Tù giam từ 6 tháng đến 7 năm (nếu vi phạm nghiêm trọng).
Các biện pháp phòng ngừa vi phạm thuế
Để tránh rủi ro về thuế, hộ kinh doanh nên thực hiện các biện pháp sau:
+ Kiểm tra kỹ lưỡng số liệu trước khi kê khai.
+ Theo dõi các cập nhật mới nhất về quy định thuế.
+ Nhờ sự hỗ trợ từ chuyên gia thuế để đảm bảo tuân thủ đúng luật.
+ Thực hiện kê khai và nộp thuế đúng thời hạn theo quy định của pháp luật.
Việc chậm kê khai hoặc phải nộp bổ sung thuế là tình huống không hiếm gặp đối với hộ kinh doanh cá thể. Tuy nhiên, nếu tự nguyện khai bổ sung và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế trước khi bị cơ quan thuế kiểm tra, hộ kinh doanh hoàn toàn có thể được miễn trừ trách nhiệm hình sự về hành vi trốn thuế. Để đảm bảo việc kê khai bổ sung đúng quy định và tránh những rủi ro pháp lý không đáng có, hộ kinh doanh nên chủ động tham khảo ý kiến luật sư tư vấn hoặc chuyên gia thuế ngay khi phát hiện sai sót.
Xem thêm:
