Luật PPP đang được hoàn thiện với thành công trong bước đầu bằng sự chuẩn bị đầy đủ. Với số lượng quan hệ đối tác tiềm năng, việc sàng lọc dự án hiệu quả là điều cần thiết để xác định các dự án có triển vọng nhất.
Luật PPP là gì? Phạm vi điều chỉnh của Luật PPP
Luật PPP hay còn gọi là Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư được ban hành vào năm 2020 được kỳ vọng sẽ giúp thu hút vốn tư nhân đầu tư vào lĩnh vực cơ sở hạ tầng, tránh được các tiêu cực không mong muốn của các dự án thực hiện theo phương thức PPP.
Bên cạnh đó, tháng 3, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 35/2021/NĐ-CP về thi hành luật PPP và Nghị định số 28/2021/NĐ-CP về quản lý tài chính đối với các hình thức PPP giúp cho khung pháp lý của Việt Nam về PPP đã được thiết lập tương đối đầy đủ
Về phạm vi điều chỉnh, Điều 1 Luật PPP năm 2020 quy định Luật này về hoạt động đầu tư theo phương thức đối tác công tư; quản lý nhà nước, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
Xem thêm:
- Đề xuất các đối tượng và điều kiện được hỗ trợ từ Quỹ Hỗ trợ đầu tư
- GCNQSDĐ tạm thời có phải là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính?
Một số vướng mắc, bất cập trong quá trình hoàn thiện Luật PPP tại Việt Nam
Thứ nhất, vướng mắc trong quy định pháp luật về thủ tục và hình thức đầu tư. Trong đó, việc chậm ban hành các văn bản hướng dẫn được coi là điểm nghẽn lớn nhất hiện nay đối với việc thực hiện các dự án PPP trong vài năm qua và cả trong thời gian tới. Đến nay, mới có Bộ Giao thông Vận tải ban hành các thông tư hướng dẫn về đầu tư theo PPP đối với các dự án thuộc phạm vi quản lý của Bộ mình. Song, các đánh giá của doanh nghiệp lại cho thấy, nội dung của thông tư chủ yếu tập trung vào lĩnh vực đường bộ. Trong khi đó, các lĩnh vực quản lý khác của các bộ, ngành khác chưa có văn bản hướng dẫn chi tiết. Một số lĩnh vực có nhu cầu đầu tư PPP như điện lực, xử lý chất thải vẫn chưa có văn bản hướng dẫn Luật đầu tư theo phương thức PPP ở cấp thông tư.
Thứ hai, vướng mắc xuất phát từ việc thiếu các biện pháp chia sẻ rủi ro, đáp ứng kỳ vọng của thị trường. Luật PPP cho phép việc này chỉ được thực hiện khi “Quy hoạch, chính sách pháp luật có liên quan thay đổi làm giảm doanh thu”.
Với quy định này, báo cáo cho rằng Nhà nước không chia sẻ rủi ro doanh thu do những yếu tố thị trường và nhu cầu, mà chỉ chia sẻ trong trường hợp có thay đổi về quy hoạch và pháp luật làm giảm doanh thu. Hơn nữa, hiện nay chưa có cơ chế pháp lý để xử lý tình huống dự phòng ngân sách không đủ bù chênh lệch về doanh thu. Do đó, các tổ chức tín dụng cũng ngại ngần cung cấp vốn vay cho các dự án PPP do những quy định không rõ ràng.
Thứ ba, vướng mắc trong tiếp cận tín dụng do hạn chế về quyền lựa chọn doanh nghiệp thay thế của ngân hàng; hạn chế về thế chấp quyền sử dụng đất; các tổ chức tín dụng yêu cầu cao hơn về tài sản đảm bảo; siết chặt rủi ro thanh khoản; khó huy động vốn vay nước ngoài.
Thứ tư, vướng mắc trong giải quyết tranh chấp do quy định nội bộ của Nhà nước. Hiện nay, các dự án PPP giao thông do các doanh nghiệp trong nước thực hiện, việc giải quyết tranh chấp vẫn chủ yếu qua con đường thương lượng chứ chưa có sự can thiệp của bên thứ ba, nên việc xử lý các trường hợp tranh chấp vẫn chưa phù hợp, chưa thực sự hiệu quả. Cùng với đó, chưa có cơ chế hiệu quả cho việc mua lại dự án.
Xem thêm:
- Chính phủ cho ý kiến về 7 đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh và 2 dự thảo luật
- Phân công cơ quan soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành 8 luật, nghị quyết
Quá trình hoàn thiện Luật PPP tại Việt Nam
Quá trình hoàn thiện Luật PPP tại Việt Nam được hoàn thiện theo các bước sau:
Một là, nghiên cứu và đánh giá: Các cơ quan chức năng, nhóm làm việc hoặc các chuyên gia sẽ tiến hành nghiên cứu và đánh giá về việc hoàn thiện luật PPP. Quá trình này bao gồm việc tìm hiểu các mô hình PPP áp dụng ở các quốc gia khác, xem xét các lợi ích và thách thức của PPP, và đánh giá khả năng thực hiện PPP trong bối cảnh Việt Nam.
Hai là, soạn thảo dự thảo: Dựa trên kết quả nghiên cứu và đánh giá, dự thảo luật PPP sẽ được soạn thảo. Quá trình này thường do các cơ quan chức năng như Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoặc các cơ quan có liên quan chịu trách nhiệm.
Ba là, thu thập ý kiến công khai: Dự thảo luật PPP sau đó sẽ được công bố để công chúng và các bên liên quan có thể đọc và góp ý. Thông thường, có một khoảng thời gian nhất định để nhận phản hồi từ các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân.
Bốn là, sửa đổi và hoàn thiện: Dựa trên phản hồi từ các bên liên quan, dự thảo luật PPP có thể được sửa đổi và hoàn thiện. Quá trình này có thể bao gồm việc tiếp tục thảo luận với các chuyên gia và các bên có liên quan để đảm bảo rằng luật PPP là rõ ràng, hợp lý và thực tế.
Xem thêm:
