Bắt đầu từ ngày 1/7/2025, hệ thống Tòa án nhân dân ở Việt Nam chính thức áp dụng cơ cấu mới với 34 Tòa án nhân dân tỉnh (TAND cấp tỉnh) và 355 Tòa án nhân dân khu vực (TAND cấp huyện/khu vực). Đây là bước tiếp theo của quá trình tinh giản tổ chức và sắp xếp lại mạng lưới tòa án, nhằm nâng cao hiệu quả xét xử, đơn giản hóa thủ tục tố tụng và cải thiện khả năng tiếp cận công lý của người dân.
Chánh án Toà án nhân dân tối cao ban hành Quyết định 114/QĐ-TANDTC ngày 01/7/2025 về việc công bố danh sách địa điểm đặt trụ sở chính của Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án nhân dân khu vực sau khi thành lập theo Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15.
Phân bổ địa chỉ Tòa án nhân dân cấp tỉnh
34 TAND cấp tỉnh hiện nay tương ứng với 63 tỉnh, thành phố, tuy nhiên có những địa phương được sắp xếp theo mô hình liên tỉnh để đảm bảo tối ưu hóa nguồn lực. Mỗi TAND cấp tỉnh đóng vai trò chủ trì xét xử ở cấp tỉnh, giải quyết các vụ án phức tạp, trọng điểm hay có yếu tố đa ngành, đa ngành liên quan đến nhiều khu vực.
Các TAND cấp tỉnh đều đặt tại trụ sở cơ quan hành chính cấp tỉnh hoặc gần khu vực trung tâm thành phố, quận.
Trong số 34 cơ quan này, có các Tòa liên hợp giữa hai tỉnh giáp ranh hoặc hai thành phố trung tâm khi quy mô vụ án không lớn hoặc cần hợp nhất để giảm chi phí và nâng cao năng suất xét xử.
>> Xem chi tiết danh sách địa điểm đặt trụ sở chính của 34 Tòa án nhân dân cấp tỉnh và 355 Tòa án nhân dân khu vực tại đây:
Tổ chức và phạm vi của 355 Tòa án nhân dân khu vực
Tổng cộng có tất cả 355 TAND cấp huyện hoặc khu vực xuất hiện từ ngày 1/7/2025, thay thế trước đây là hệ thống TAND cấp huyện độc lập. Mỗi khu vực xét xử bao gồm một hoặc nhiều huyện, thị xã hoặc thành phố thuộc tỉnh. Mô hình này gắn kết xét xử theo vùng, giảm đầu mối tổ chức nhưng vẫn đảm bảo trung tâm xét xử gần dân.
Các TAND khu vực tổ chức xét xử sơ thẩm các vụ án dân sự, hôn nhân gia đình, lao động, kinh doanh thương mại, hành chính và các vụ án hình sự thuộc thẩm quyền cấp huyện. Các cơ sở hiện tọa lạc tại trụ sở huyện ủy, phòng công chứng, hoặc đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Tư pháp và được trang bị đầy đủ phòng xử án, phòng hội thẩm nhân dân, phòng lưu trữ tài liệu,…
Việc bố trí 355 TAND khu vực giúp nâng cao chất lượng tranh tụng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển của nhân chứng, hội thẩm và các bên liên quan. Đồng thời còn giúp cân đối giữa tính chuyên nghiệp của xét xử và khả năng tiếp cận rộng khắp ở địa phương.
Thông tin hành chính chi tiết
Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15: Thành lập Tòa án nhân dân cấp tỉnh
Theo Điều 1 Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết nghị thành lập Tòa án nhân dân cấp tỉnh như sau:
1. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Tuyên Quang trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Tuyên Quang và Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang.
2. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai và Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái.
3. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên và Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Kạn.
4. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ, Tòa án nhân dân tỉnh Hòa Bình và Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc.
5. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh và Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang.
6. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên và Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình.
7. Thành lập Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng và Tòa án nhân dân tỉnh Hải Dương.
8. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Bình trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Bình, Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam và Tòa án nhân dân tỉnh Nam Định.
9. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Trị trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Trị và Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình.
10. Thành lập Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng và Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Nam.
11. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi và Tòa án nhân dân tỉnh Kon Tum.
12. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai và Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định.
13. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa và Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Thuận.
14. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Lâm Đồng trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Lâm Đồng, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông và Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận.
15. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk và Tòa án nhân dân tỉnh Phú Yên.
16. Thành lập Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương.
17. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai và Tòa án nhân dân tỉnh Bình Phước.
18. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Tây Ninh trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Tây Ninh và Tòa án nhân dân tỉnh Long An.
19. Thành lập Tòa án nhân dân thành phố Cần Thơ trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân thành phố Cần Thơ, Tòa án nhân dân tỉnh Hậu Giang và Tòa án nhân dân tỉnh Sóc Trăng.
20. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long, Tòa án nhân dân tỉnh Bến Tre và Tòa án nhân dân tỉnh Trà Vinh.
21. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp và Tòa án nhân dân tỉnh Tiền Giang.
22. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau và Tòa án nhân dân tỉnh Bạc Liêu.
23. Thành lập Tòa án nhân dân tỉnh An Giang trên cơ sở hợp nhất Tòa án nhân dân tỉnh An Giang và Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang.
24. Sau khi hợp nhất, thành lập, trong hệ thống tổ chức của Tòa án nhân dân có 34 Tòa án nhân dân cấp tỉnh, trong đó có 19 Tòa án nhân dân cấp tỉnh và 04 Tòa án nhân dân thành phố được thành lập theo quy định tại các khoản từ 1 đến 23 và 11 Tòa án nhân dân cấp tỉnh không thực hiện sắp xếp, gồm Tòa án nhân dân các tỉnh: Cao Bằng, Điện Biên, Hà Tĩnh, Lai Châu, Lạng Sơn, Nghệ An, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Sơn La và Tòa án nhân dân các thành phố: Hà Nội, Huế.
25. Các Tòa án nhân dân cấp tỉnh thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, các luật về tố tụng và quy định khác của pháp luật có liên quan. Các Tòa án nhân dân cấp tỉnh quy định tại các khoản từ 1 đến 23 kế thừa quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các Tòa án nhân dân được hợp nhất theo quy định của pháp luật.
Mạng lưới 34 TAND cấp tỉnh
– Mỗi tòa được đặt tại địa chỉ chính thức, thường là số nhà trụ sở chính, ghi rõ phường/xã và quận/huyện thuộc tỉnh hoặc thành phố;
– Có bộ phận tiếp dân chuyên trách, thực hiện đăng ký án online, hướng dẫn thủ tục miễn phí và tra cứu hồ sơ qua cổng thông tin điện tử tòa án;
– Các tòa cấp tỉnh được trang bị đội ngũ thẩm phán chuyên sâu từng lĩnh vực, hỗ trợ giám đốc điều hành tòa theo hướng phân công rõ ràng, đảm bảo tiến độ xét xử nhanh chóng.
Cấu trúc 355 TAND khu vực
– Mỗi khu vực xét xử xác định theo địa bàn hành chính, quy định rõ vùng phụ trách (ví dụ gồm 2–3 huyện giáp ranh);
– Cơ sở tọa lạc tại địa chỉ trụ sở người dân dễ tiếp cận, gần các cơ quan hành chính phường/xã;
– Tòa khu vực thực hiện đăng ký án nhận hồ sơ, thụ lý, xét xử sơ thẩm và giải quyết khiếu nại hành chính trong phạm vi cho phép;
– Trang bị phòng xử án đúng tiêu chuẩn xét xử công khai, phòng làm việc riêng cho các thẩm phán và hội thẩm.
Ứng dụng công nghệ và nâng cao tiện ích
Tại trụ sở của cả 34 tòa cấp tỉnh và 355 tòa khu vực, hệ thống tòa án đã nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, gồm hệ thống lưu trữ điện tử, livestream xử án công khai, đăng ký án trực tuyến. Người dân và tổ chức có thể gửi đơn, theo dõi tiến độ và nhận thông báo tự động qua điện thoại.
Bộ phận tiếp nhận và xử lý thủ tục có trách nhiệm hướng dẫn tận tình cho người dân, hỗ trợ kê khai online khi cần. Việc ứng dụng số hóa giảm thiểu giấy tờ, tiết kiệm thời gian cho người tham gia tố tụng và nâng cao chất lượng phục vụ công chúng.
Việc chính thức đưa vào vận hành mô hình 34 Tòa án nhân dân cấp tỉnh và 355 Tòa án nhân dân khu vực từ ngày 01/7/2025 là dấu mốc quan trọng trong tiến trình cải cách tư pháp, giúp tinh gọn tổ chức, nâng cao hiệu quả xét xử và tăng cường khả năng tiếp cận công lý cho người dân trên khắp cả nước.
Để hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ trong các vụ án tại tòa án theo cơ cấu mới, người dân nên chủ động tìm đến luật sư tư vấn chuyên sâu nhằm được hỗ trợ pháp lý kịp thời, chính xác và phù hợp với từng tình huống cụ thể. Đây cũng là cách giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp một cách tốt nhất trong bối cảnh hệ thống tư pháp đang đổi mới mạnh mẽ.
Xem thêm
- Tái cấu trúc mô hình tòa án địa phương từ 3 cấp xuống 2 cấp: Những tác động sâu rộng đến thủ tục tố tụng và quyền lợi của đương sự
- Tổ chức hệ thống Tòa án theo thẩm quyền xét xử gồm 3 cấp
- Tòa án nhân dân tối cao kết nối trực tuyến với Hội nghị toàn quốc quán triệt Nghị quyết 66
- Kỹ năng tranh tụng của luật sư kiện tụng tại tòa án: Nền tảng thành công trong hoạt động hành nghề luậ
