Thi hành án hình sự là giai đoạn cuối cùng trong quá trình tố tụng hình sự, nhằm thực hiện bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, việc thi hành án hình sự phải tuân thủ các quy định chặt chẽ và có sự giám sát của các cơ quan có thẩm quyền.
Các hình thức xử lý bản án trong thủ tục thi hành án hình sự
Theo quy định tại Luật Thi hành án hình sự 2019, việc thi hành án hình sự được thể hiện qua các hình thức sau:
– Thi hành án phạt tù;
– Thi hành án tử hình;
– Thi hành án treo;
– Thi hành quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện;
– Thi hành án phạt cải tạo không giam giữ;
– Thi hành án phạt cấm cư trú;
– Thi hành án phạt quản chế;
– Thi hành án phạt trục xuất;
– Thi hành án phạt tước một số quyền công dân;
– Thi hành án phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định;
– Thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh;
– Thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng;
– Thi hành hình phạt đình chỉ hoạt động có thời hạn;
– Thi hành hình phạt đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;
– Thi hành hình phạt cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định;
– Thi hành hình phạt cấm huy động vốn.
Cơ chế giám sát trong thủ tục thi hành án hình sự
Căn cứ vào Điều 6 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định như sau:
“Giám sát việc thi hành án hình sự
Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong thi hành án hình sự theo quy định của pháp luật.”
Bên cạnh đó, Điều 7 Thi hành án hình sự 2019 cũng quy định như sau:
“Kiểm sát việc thi hành án hình sự
Viện kiểm sát nhân dân kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong thi hành án hình sự.”
Như vậy, quyền giám sát việc thi hành án hình sự thuộc về Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong thi hành án hình sự theo quy định của pháp luật.
– Viện kiểm sát nhân dân kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong thi hành án hình sự.
Việc thi hành án hình sự dựa trên các nguyên tắc gì?
Căn cứ vào Điều 4 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định về nguyên tắc thi hành án hình sự như sau:
“Nguyên tắc thi hành án hình sự
1. Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
2. Bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.
3. Bảo đảm nhân đạo xã hội chủ nghĩa; tôn trọng danh dự, nhân phẩm, quyền, lợi ích hợp pháp của người chấp hành án, người chấp hành biện pháp tư pháp, quyền, lợi ích hợp pháp của pháp nhân thương mại chấp hành án.
4. Kết hợp trừng trị và giáo dục cải tạo trong việc thi hành án; áp dụng biện pháp giáo dục cải tạo phải trên cơ sở tính chất, mức độ phạm tội, độ tuổi, sức khỏe, giới tính, trình độ học vấn và các đặc điểm nhân thân khác của người chấp hành án.
5. Thi hành án đối với người dưới 18 tuổi chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành người có ích cho xã hội.
6. Khuyến khích người chấp hành án ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo, tự nguyện bồi thường thiệt hại.
7. Bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo hành vi, quyết định trái pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền trong thi hành án hình sự.
8. Bảo đảm sự tham gia của cơ quan, tổ chức, cá nhân và gia đình trong hoạt động thi hành án hình sự, tái hòa nhập cộng đồng theo quy định của pháp luật.”
Thi hành án hình sự là giai đoạn quan trọng nhằm bảo đảm bản án được thực hiện đúng pháp luật. Việc áp dụng các hình thức xử lý bản án phải tuân theo trình tự pháp lý chặt chẽ, đồng thời có sự giám sát nghiêm ngặt để tránh tiêu cực và bảo đảm quyền lợi của người bị kết án. Nếu quý khách có bất kỳ vướng mắc nào liên quan đến thi hành án hình sự, hãy liên hệ với luật sư tư vấn của chúng tôi để được hỗ trợ chi tiết và kịp thời.
Xem thêm:
