Việc chia tài sản sau ly hôn luôn là một trong những vấn đề phức tạp, nhất là khi tài sản đó gắn liền với doanh nghiệp. Vận hành doanh nghiệp thường liên quan đến nhiều bên, bao gồm cổ đông, nhà đầu tư và nhân viên. Do đó, tranh chấp về chia tài sản trong doanh nghiệp không chỉ ảnh hưởng đến hai vợ chồng, mà còn tắc động đến hoạt động kinh doanh chung.
Bản chất pháp lý của tài sản doanh nghiệp trong hôn nhân
Theo quy định tại Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân được xác định là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc tài sản được tặng cho, thừa kế riêng. Trong trường hợp một doanh nghiệp được thành lập hoặc phát triển trong thời kỳ hôn nhân, giá trị doanh nghiệp này thường được xem là tài sản chung.
Tuy nhiên, việc xác định cụ thể phần tài sản chung trong doanh nghiệp không đơn giản. Nếu một bên vợ hoặc chồng là người trực tiếp đứng tên sở hữu doanh nghiệp hoặc quản lý hoạt động kinh doanh, cần làm rõ mức độ đóng góp của cả hai bên vào sự hình thành và phát triển của doanh nghiệp.
Các tình huống tranh chấp liên quan đến chia tài sản trong doanh nghiệp sau khi ly hôn phổ biến
Tranh chấp để xác định tài sản chung và tài sản riêng
Trong nhiều trường hợp, cần phân biệt rõ giữa tài sản chung và tài sản riêng của hai vợ chồng. Nếu một trong hai người là chủ sở hữu doanh nghiệp trước khi kết hôn, doanh nghiệp đó thường được coi là tài sản riêng. Tuy nhiên, lợi nhuận hoặc các tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân thường bị coi là tài sản chung.
Tranh chấp về giá trị doanh nghiệp
Việc đánh giá giá trị doanh nghiệp để chia tài sản là một quá trình phức tạp, đòi hỏi phải xem xét nhiều yếu tố như giá trị tài sản, nợ công, lợi nhuận và nguyên vọng của các bên. Trong thực tế, nhiều tranh chấp phát sinh từ việc đánh giá giá trị doanh nghiệp khác nhau.
Tranh chấp về quyền kiểm soát doanh nghiệp
Trong trường hợp doanh nghiệp là tài sản chung, việc chia cổ phần hoặc quyền sở hữu doanh nghiệp thường dẫn đến tranh chấp về quyền kiểm soát. Nhiều người lo ngại việc chia tài sản sẽ ảnh hưởng đến quản lý và vận hành doanh nghiệp.
Tranh chấp về lưu chuyển cổ phần
Trong doanh nghiệp có nhiều cổ đông, việc chuyển nhượng cổ phần hoặc phần vống góp cho bên ngoài sau khi ly hôn có thể đến nguy cơ thay đổi cơ cấu quản trị doanh nghiệp.
Các yếu tố cần xem xét khi phân chia tài sản doanh nghiệp sau khi ly hôn
Khi giải quyết tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp sau ly hôn, các cơ quan pháp luật thường căn cứ vào các yếu tố sau:
Nguồn gốc hình thành tài sản: Doanh nghiệp được thành lập trước hay trong thời kỳ hôn nhân? Nguồn vốn đầu tư ban đầu có phải từ tài sản chung hay không?
Mức độ đóng góp của mỗi bên: Không chỉ xét đến đóng góp về tài chính, mà còn phải xem xét các yếu tố phi vật chất như công sức hỗ trợ, chăm sóc gia đình, tạo điều kiện cho đối phương phát triển kinh doanh.
Hình thức pháp lý của doanh nghiệp: Doanh nghiệp thuộc loại hình nào (công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, hộ kinh doanh cá thể)? Quyền sở hữu và quyền quản lý có được quy định rõ ràng không?
Lợi ích của các bên liên quan: Việc phân chia cần đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các cổ đông hoặc đối tác kinh doanh khác trong doanh nghiệp (nếu có).
Các phương án giải quyết tranh chấp phân chia tài sản của doanh nghiệp sau khi ly hôn
Tùy thuộc vào tình hình thực tế, tranh chấp liên quan đến tài sản doanh nghiệp sau ly hôn có thể được giải quyết thông qua các phương án sau:
Thỏa thuận giữa hai bên: Đây là phương án ưu tiên và khuyến khích vì nó tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh làm tổn hại mối quan hệ giữa hai bên. Hai vợ chồng có thể thỏa thuận về việc chia lợi nhuận, cổ phần hoặc chuyển nhượng quyền sở hữu doanh nghiệp cho một bên.
Hòa giải: Nếu không đạt được thỏa thuận trực tiếp, hai bên có thể nhờ đến sự hỗ trợ của bên thứ ba như luật sư hoặc tổ chức hòa giải để tìm ra giải pháp phù hợp.
Giải quyết tại Tòa án: Trong trường hợp không thể thỏa thuận hoặc hòa giải, tòa án sẽ là cơ quan có thẩm quyền đưa ra phán quyết cuối cùng. Tòa án sẽ căn cứ vào các quy định pháp luật và bằng chứng do hai bên cung cấp để phân định rõ quyền lợi và trách nhiệm.
Tranh chấp liên quan đến chia tài sản doanh nghiệp sau ly hôn là một vấn đề nhạy cảm và phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về pháp luật cũng như sự khéo léo trong xử lý tình huống. Để đạt được kết quả công bằng và hợp lý, các bên cần giữ thái độ thiện chí, minh bạch và tuân thủ đúng quy trình pháp lý. Việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp luật cũng là một yếu tố quan trọng giúp giải quyết tranh chấp hiệu quả và nhanh chóng.
Xem thêm:
