Trong lĩnh vực xây dựng, tranh chấp hợp đồng là một vấn đề không thể tránh khỏi. Các tranh chấp này có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như: Sự khác biệt trong quan điểm giữa các bên về nội dung hợp đồng, sự thay đổi về điều kiện thực tế trong quá trình thực hiện hợp đồng,sự vi phạm nghĩa vụ của một hoặc cả hai bên.

Việc giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng một cách nhanh chóng và hiệu quả có ý nghĩa quan trọng đối với các bên liên quan, giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.

Xem thêm:

• Tranh chấp hợp đồng mua bán nhà dự án
• Quốc hội thông qua luật Đất đai sửa đổi
• M&A bất động sản tại Việt Nam vẫn khó phát triển vì rào cản pháp lý

Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, tranh chấp hợp đồng xây dựng có thể được giải quyết bằng các phương thức sau:

Thương lượng

Thương lượng là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên tự thỏa thuận, thông qua việc trao đổi, thương lượng với nhau để tìm ra giải pháp phù hợp với quyền và lợi ích của cả hai bên.

Hòa giải

Hòa giải là phương thức giải quyết tranh chấp với sự tham gia của một bên thứ ba, độc lập với Tòa án, có vai trò giúp các bên tìm ra tiếng nói chung.

Giải quyết tại trọng tài

Giải quyết tranh chấp tại trọng tài là phương thức giải quyết tranh chấp theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010. Trọng tài là một cơ quan giải quyết tranh chấp ngoài Tòa án, có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp hợp đồng xây dựng theo thỏa thuận của các bên.

Giải quyết tại Tòa án

Giải quyết tranh chấp tại Tòa án là phương thức giải quyết tranh chấp theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Tòa án là cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp hợp đồng xây dựng theo quy định của pháp luật.

Lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng

Việc lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Ý chí của các bên

Các bên có thể thỏa thuận lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp trong hợp đồng xây dựng. Nếu các bên không có thỏa thuận, thì các bên có thể lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp với quyền và lợi ích của mình.

• Cấu trúc của tranh chấp

Với những tranh chấp đơn giản, các bên có thể tự giải quyết thông qua thương lượng hoặc hòa giải. Với những tranh chấp phức tạp, các bên có thể lựa chọn giải quyết tại trọng tài hoặc Tòa án.

• Chi phí giải quyết tranh chấp

Thương lượng và hòa giải là các phương thức giải quyết tranh chấp có chi phí thấp. Giải quyết tranh chấp tại trọng tài và Tòa án có chi phí cao hơn, đặc biệt là chi phí luật sư.

Lưu ý khi giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng

Khi giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng, các bên cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Tôn trọng nguyên tắc hợp tác và bình đẳng

Các bên cần tôn trọng nhau và hợp tác để tìm ra giải pháp phù hợp với quyền và lợi ích của cả hai bên.

• Cung cấp đầy đủ chứng cứ

Các bên cần cung cấp đầy đủ chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình.

• Tuân thủ quy định của pháp luật

Xem thêm:

• Tòa án Việt Nam có thẩm quyền công nhận thuận tình ly hôn đối với người nước ngoài?
• Các biện pháp phòng vệ thương mại trong WTO
• Đầu tư đất nền dự án – muốn thu hồi lại phải làm sao?

Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng bao gồm:

Tòa án

Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng khi các bên không có thỏa thuận về cơ quan giải quyết tranh chấp hoặc thỏa thuận đó không phù hợp với quy định của pháp luật.

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng của Tòa án được xác định theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Theo đó, Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng bao gồm:

• Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức.
• Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi có tài sản liên quan đến tranh chấp, nếu vụ án không thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện.
• Tòa án nhân dân cấp cao nơi có Tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết vụ án, nếu vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh nhưng có yếu tố nước ngoài.

Trọng tài

Các bên có thể thỏa thuận chọn Trọng tài để giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng. Trọng tài có thẩm quyền giải quyết mọi tranh chấp phát sinh từ hợp đồng xây dựng, trừ các tranh chấp sau:

• Tranh chấp về quyền sở hữu, quyền sử dụng đất.
• Tranh chấp liên quan đến quyền nhân thân.
• Tranh chấp về thừa kế.
• Tranh chấp về hôn nhân và gia đình.

Trọng tài viên giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng phải có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và không có lợi ích liên quan đến vụ tranh chấp.

Việc lựa chọn Trọng tài viên để giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng được thực hiện theo quy định của pháp luật về Trọng tài thương mại.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Tòa án

• Đơn khởi kiện theo mẫu. Nội dung đơn khởi kiện được quy định tại khoản 4 Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
• Chứng minh thư nhân dân hoặc hộ chiếu của người khởi kiện; giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của người khởi kiện là tổ chức.
• Tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm.
• Bản sao hợp đồng xây dựng và các tài liệu liên quan đến hợp đồng xây dựng.

Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Tòa án

Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Tòa án được thực hiện theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Theo đó, thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Tòa án bao gồm các bước sau:

• Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
• Bước 2: Nộp hồ sơ khởi kiện tại Tòa án
• Bước 3: Thụ lý vụ án
• Bước 4: Chuẩn bị xét xử
• Bước 5: Xét xử sơ thẩm
• Bước 6: Kháng cáo
• Bước 7: Phúc thẩm

Xem thêm:

• Giải quyết tranh chấp bằng trọng tài
• Tranh chấp đất đai khi không có sổ đỏ
• Sớm đưa ra xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát

Giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Trọng tài bao gồm:

• Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp theo mẫu của Trung tâm Trọng tài.
• Bản sao hợp đồng xây dựng và các tài liệu liên quan đến hợp đồng xây dựng.
• Bản sao chứng minh thư nhân dân hoặc hộ chiếu của người yêu cầu giải quyết tranh chấp; giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của người yêu cầu giải quyết tranh chấp là tổ chức.

Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Trọng tài

Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Trọng tài được thực hiện theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010. Theo đó, thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng tại Trọng tài bao gồm các bước sau:

• Bước 1: Nộp đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo
• Bước 2: Bị đơn nộp bản tự bảo vệ
• Bước 3: Thành lập Hội đồng trọng tài
• Bước 4: Chuẩn bị xét xử
• Bước 5: Mở phiên họp giải quyết tranh chấp
• Bước 6: Hoà giải
• Bước 7: Ra phán quyết

Thời hiệu khởi kiện đối với tranh chấp hợp đồng xây dựng là 03 năm, kể từ ngày quyền, lợi ích hợp pháp của các bên bị xâm phạm.

Trong quá trình giải quyết tranh chấp hợp đồng xây dựng, các bên có thể thỏa thuận hòa giải để giải quyết tranh chấp. Nếu hòa giải không thành thì các bên có thể tiếp tục thực hiện thủ tục giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.